wtorek, 3 października 2017

Tchorosty i inne wy-tchnienia. Obudź się i śnij - Ian R. MacLeod

Kuszące kłamstwa

Tekst opublikowany pierwotnie na portalu Szortal.


"Tchorosty i inne wy-tchnienia. Obudź się i śnij" to kolejna książka z serii Uczty Wyobraźni. Przedmowę, opatrzoną tytułem "Wielkie kłamstwa", napisał sam autor w roku 2003. Swoją szczerością wywołuje pozytywne odczucia, a także wzmaga apetyt na odbycie niezwykłej wyprawy na kolejnych stronach książki. Ale czy zostaje on zaspokojony?

Książkę rozpoczyna zbiór opowiadań: siedem rozbudowanych historii. W tytułowym "Tchoroście" trafiamy do świata, w którym dominują kobiety i związki homoseksualne. "Gołoledź" zabiera nas na planetę, na której ludzie poddają się specyficznej przemianie, by uzyskać silniejsze ciało i dłuższe życie. "Fatalna lalunia" przedstawia nam okrucieństwa wojny, w której pech i szczęście nabierają wyjątkowej symboliki. "Południowa sadzawka" stanowi inspirację autora pewnymi motywami z życia brytyjskiego kompozytora sir Edwarda Elgara. W opowiadaniu "Nowe spojrzenie na równanie Drake'a" spotkamy lotników - ludzi, którzy niczym ptaki przemierzają przestworza. W "Isabel od jesieni" wybieramy się do nieco baśniowego świata, w którym Pieśniarki Świtu dbają o odpowiedni rytm pór roku. I na koniec - "Wyspy lata" zabierają nas do alternatywnej przeszłości - Wielkiej Brytanii, w której szerzy się nazizm.  

MacLeod nie ogranicza swojej wyobraźni, swobodnie przemieszcza się między alternatywną przeszłością, dziwną rzeczywistością i przyszłością. Opowieści prowadzone są raczej w powolnym tempie, nie ma tutaj gwałtownych zwrotów akcji czy napięcia. Mimo tego czyta się je z zainteresowaniem. Nie tylko przedstawiają ciekawe historie i inne światy, ale przede wszystkim ukazują nam samych siebie, nasze wady, zalety, emocje. Bohaterzy poszukują swojego miejsca w życiu, podążają nieustannie za nowościami albo wręcz przeciwnie - stają się więźniami swoich nawyków, trwają konsekwentnie przy swoich wyborach, szukają inspiracji dla tworzenia wyjątkowych dzieł, poszukują miłości i szczęścia. W każdym z tych opowiadań odczułam melancholię, smutek, tęsknotę za czymś lub za kimś. MacLeod porusza również tematy nietolerancji wobec inności, pisze o homoseksualizmie, ukazuje nienawiść, gierki polityczne. Za każdym razem jednak na pierwszym miejscu jest główny bohater i jego odczucia.

Po opowiadaniach przychodzi kolej na "Obudź się i śnij". Akcja powieści rozgrywa się w alternatywnym Hollywood roku 1940, w którym ogromną popularnością cieszą się filmy emotyczne, pozwalające nie tylko widzieć, słyszeć, ale przede wszystkim odczuwać emocje bohaterów. Pojawienie się tych filmów zakończyło karierę aktorską Clark'a Gable i zmusiło go do podjęcia pracy prywatnego detektywa. Pewnego dnia zostaje wynajęty przez April Lamotte, aby przez jeden dzień udawać jej męża, samotnika-scenarzystę, i w jego imieniu podpisać kontrakt na sprzedaż najnowszego scenariusza. Kiedy po wykonaniu zadania ktoś próbuje zabić Gable, detektyw podejmuje własne śledztwo.

W "Obudź się i śnij" czuć ten wyjątkowy klimat amerykańskich czarnych filmów z dawnych lat. Niewątpliwie duży wpływ na plastyczność obrazu mają pojawiające się w powieści postacie autentyczne, jak Clark Gable, Howard Hughes, Peg Entwistle czy Humphrey Bogart. Podobnie jak w opowiadaniach, również i tutaj autor przedstawił nie tylko pewną historię, w której nie brakuje tajemnic do rozwikłania, intryg, morderstw, kradzieży. To także opowieść o zepsutym środowisku filmowym, o chęci władzy, manipulacji umysłami i emocjami ludzi. I choć finał rozczarował mnie, to jednak powieść pochłonęła całkowicie, a główny bohater już od pierwszych stron zyskał moją sympatię.

We wstępnie MacLeod pisze: "Opowieści są kłamstwami skomplikowanymi. Rozciągają wyobraźnię i proszą, byśmy uwierzyli i przejmowali się nieistniejącymi sprawami." Czy zatem uwierzyłam w jego kłamstwa? O tak. Zdecydowanie. Barwny język, bogactwo wyobraźni, różnorodność światów, elementy metafizyczne, fantastyka, bezpośredniość, włączanie w opowieści głębszych przemyśleń. To wszystko sprawia, że książkę czyta się z prawdziwą przyjemnością. Zapraszam więc i Was do wyruszenia w niezwykłą podróż po kłamstwach serwowanych przez MacLeoda.


Tytuł: Tchorosty i inne wy-tchnienia. Obudź się i śnij
Tytuł oryginału: Breathmoss and other exhalations. Wake up and dream
Autor: Ian R. MacLeod
Tłumaczenie: Grzegorz Komerski
Seria: Uczta Wyobraźni
Wydawnictwo: MAG
Data premiery: luty 2015
Ilość stron: 698
ISBN: 978-83-7480-531-5

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz